Aracın Pert Olursa Ne Yapmalısın? Pert Araç, Ödeme ve Hakların

Aracın pert olursa ne yapmalısın?

Aracın pert olması, kaza sonrası aracın ekonomik olarak onarılmasının mantıksız görüldüğü durumlarda karşına çıkan bir sigorta terimidir. Pert durumda araç, eksper raporuna göre "tam hasarlı" sayılır ve onarım yerine aracın değeri üzerinden ödeme yapılması gündeme gelir.

Pert ne demek, araç ne zaman "perte çıkmış" sayılır?

Pert, ağır hasar alan ve onarım maliyeti aracın piyasa rayiç bedeline çok yaklaşan veya bunu geçen araçlar için kullanılan ifadedir. Pert olmak, aracın tamir edilebilir olsa bile ekonomik anlamda tamirinin mantıklı bulunmadığı anlamına gelir.

Aracın perte çıkması için hasar oranı, genellikle aracın rayiç bedelinin %60-70 ve üzeri seviyelerine geldiğinde söz konusu olur. Hasar oranı eşiği son yıllarda yapılan düzenlemelerle bazı poliçelerde %50 seviyelerine kadar çekilebilmekte, bazı kritik şasi parçalarının hasarında ise daha düşük oranlarda bile pert kararı verilebilmektedir.

Aracın perte çıkma şartları nelerdir?

Aracın perte çıkma şartları, eksper raporu ile netleşir. Eksper, aracın kaza tarihindeki rayiç değerini ve tüm onarım maliyetini hesaplar, ardından bu iki tutarı karşılaştırır.

Aracın perte çıkması için:

• Onarım masrafı, aracın rayiç bedeline çok yaklaşmalı veya geçmelidir,
• Aracın taşıyıcı şasi, marşpiyel, tavan sacı, orta direk gibi kritik güvenlik parçalarında ağır hasar bulunmalıdır,
• Eksper, aracın tam hasarlı (pert-total) olduğuna dair rapor düzenlemelidir.

Bu şartlar oluştuğunda sigorta şirketi, onarım yerine pert bedeli üzerinden ödeme yapmayı teklif eder. Teklif, poliçendeki şartlara ve teminat limitlerine göre şekillenir.

Araç perte çıkarsa sigorta ne kadar öder? (Kasko)

Araç perte çıkarsa sigorta ödemesi, kaskonun varlığına ve poliçedeki teminatlara göre belirlenir. Kaskolu araçta, sigorta şirketi aracın kaza tarihindeki rayiç bedeli üzerinden ödeme yapar; bu bedel poliçedeki azami teminat tutarını geçemez.

Araç pert değeri hesaplama yapılırken:

1. Aracın piyasadaki rayiç bedeli tespit edilir (benzer model, yaş, kilometre göz önüne alınarak).
2. Aracın sovtaj (hurda) bedeli belirlenir.
3. Hurda sigortada kalıyorsa: Rayiç bedel - sovtaj bedeli sana ödenir.
4. Hurda sende kalıyorsa: Tam rayiç bedel ödenir, sen aracı hurda/sovtaj olarak satarsın.

Bu hesaplama sonucu ortaya çıkan tutar, sigorta pert bedeli olarak hesabına veya bankadaki kredi kapamasına yönlendirilir.

Trafik sigortası pert araca ne kadar öder?

Trafik sigortası pert ödemesi, kendi aracına değil, karşı tarafın pert olan aracına yöneliktir. Zorunlu trafik sigortası, kusurlu olduğun kazada karşı tarafın aracının perte çıkması halinde, aracın rayiç bedeli ve sovtaj değeri dikkate alınarak hesaplanan zararı, poliçedeki maddi teminat limitine kadar öder.

Trafik sigortası pert ödemesi yapılırken:

• Karşı aracın rayiç değeri belirlenir,
• Aracın hurda değeri (sovtaj) düşülür,
• Kalan tutar, araç sahibine veya yetkili servise ödenir; kusur oranına göre ödenecek tutar değişebilir.

Trafik sigortası hiçbir durumda senin kendi pert aracını ödemez; kendi aracın için kasko veya karşı tarafın sigortası devreye girer.

Perte çıkan araç kimde kalır, sovtaj bedeli nedir?

Perte çıkan araç, yapılan anlaşmaya göre ya sigorta şirketinde kalır ya da sende kalır. Sigorta şirketi, pert bedelini ödedikten sonra çoğu dosyada aracın mülkiyetini üzerine alır ve aracı ihaleyle sovtajcılara satar.

Sovtaj bedeli, hasarlı aracın hurda hâliyle piyasada edebileceği değer olarak tanımlanır. Sovtaj bedeli, pert hesaplamasında rayiç değerden düşülen tutardır; sovtaj sigortada kalıyorsa bu bedel düşülerek sana ödeme yapılır, sovtaj sende kalıyorsa tam rayiç bedel üzerinden ödeme alırsın ve arabayı sen hurda olarak değerlendirirsin.

Pert araç parası ne zaman ödenir?

Pert araç sigorta ödemesi, eksper raporu ve evraklar tamamlandıktan sonra genelde 10-15 gün içinde yapılır. Ödeme süresi, şirketin iç işleyişine göre değişebilse de, birçok kaynakta pert dosyalarının tamamlanmasından sonra yaklaşık 10 günlük bir süre içinde tazminat ödendiği belirtilir.

Pert olan aracın parası, poliçe sahibine veya rehin hakkı olan bankaya (kredili araçlarda) aktarılır. Kredili araçta ödeme önce kredi kapanmasına, kalan kısım varsa sana yönlendirilir; bu yüzden bankayla yapılan taşıt kredisi sözleşmesini de dikkate alman gerekir.

Kaskosuz araç pert olursa ne olur?

Kaskosuz araç pert olursa, sen kusurluysan büyük yük sende kalır. Zorunlu trafik sigortası, sadece karşı tarafın zararını öder; kendi aracın pert olsa bile kendi masrafını trafik sigortasından alamazsın.

Kaskosuz araç pert olursa:

• Kazada sen kusurluysan, kendi aracının tamir veya pert bedelini tamamen cebinden karşılamak zorunda kalırsın.
• Kazada karşı taraf kusurluysa, karşı tarafın trafik sigortası ve varsa kaskosu senin aracının pert zararını öder; limit üstü kalırsa eksik kalan kısmı ayrıca talep edebilirsin.

Bu nedenle, özellikle yeni veya piyasa değeri yüksek araçlarda kasko yaptırmak, pert riskine karşı ciddi bir güvence sağlar.

Pert araç trafiğe çıkabilir mi, pert kaydı nedir?

Pert araç, hukuken "ağır hasarlı araç" kabul edilir. Pert kaydı, aracın ağır hasar alıp pert sürecine girdiğini gösteren ve sigorta/Tramer sistemlerinde görülen kayıttır.

Pert kayıtlı araç trafiğe çıkabilir, ancak bunun için:

• Araç önce çekme belgesi ile trafikten düşürülür,
• Sonra düzgün şekilde onarılır,
• TÜVTÜRK'te muayeneden geçer,
• Ardından tekrar tescil edilerek trafiğe döner.

Bu süreç sonunda da pert kaydı tamamen silinmez; araç satıldığında ağır hasar/pert kayıtlı olduğu Tramer sorgusunda görünmeye devam eder ve bu durum ikinci el değerini etkiler.

Aracın perte çıkması iyi midir, kötü müdür?

Aracın perte çıkması bazı durumlarda avantaj, bazı durumlarda ise dezavantaj olabilir. Özellikle çok yüksek hasarlı, şasiye ciddi darbe almış araçlarda perte ayrılmak, uzun vadede güvenlik ve ikinci el değeri açısından daha mantıklı olabilir.

Aracın perte çıkması, görece yeni ve iyi durumdaki bir araçta, piyasa değeri güncel değilse veya kredi borcu yüksekse seni zorlayabilir. Bu yüzden pert bedelini, kredi borcunu, aracın gerçek piyasa fiyatını ve pert farkı tazminatı gibi hukuki hakları birlikte değerlendirmen önemlidir.

Aracın perte çıkmasını istemiyorsan ne yapabilirsin?

Aracın perte çıkmasını istemiyorsan, eksper raporuna ve teklif edilen pert bedeline itiraz edebilirsin. Eksperin belirlediği rayiç değerin düşük olduğunu düşünüyorsan, farklı galerilerden ve ikinci el ilanlarından fiyat toplayıp bunu sigorta şirketine sunabilirsin.

Aracın perte çıkması yerine onarım istiyorsan:

• Bazı dosyalarda, sigorta şirketinin ödeyeceği tutarın üstüne kendi cebinden fark ekleyerek onarım seçebilirsin,
• Pert teklifini kabul etmeyip tahkim veya dava yoluna gitme hakkın vardır; özellikle pert bedeli düşük kaldıysa "pert farkı tazminatı" talep edebilirsin.

Bu adımların hepsinde, poliçe şartlarını ve sigorta genel şartlarını incelemek ve gerektiğinde sigorta hukuku alanında uzman bir avukattan destek almak faydalı olur.